زیر و بم حواشی کنسرت علیرضا قربانی در تخت جمشید
به گزارش کارت خوب، ۱۰ تا ۱۲ تیرماه ۱۴۰۳ تاریخ پیشبینی شده برای کنسرت جدید علیرضا قربانی است که با وجود واکنش ها و مخالفت های بسیار مقرر است در «تخت جمشید» برگزار شود، آن هم در حالی که تعهدات برگزارکننده کنسرت در این میراث جهانی، هنوز معلوم نیست و در رابطه با سلامت سنجی و میزان مقاومت تخت جمشید در مقابل ارتعاش و صدا، تابحال گزارش کارشناسی دقیقی از جانب میراث فرهنگی منتشر نشده است.
پیگیری های ایسنا از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، که مجوز برگزاری کنسرت علیرضا قربانی در «تخت جمشید» را صادر کرده، حاکی از اینست که درخواست برای مجوز برگزاری این کنسرت حدودا نیمه دوم سال ۱۴۰۲ به این وزارتخانه داده شده و بعد از بررسی فنی اداره کل پایگاه های میراث ملی و جهانی و تعیین ضوابط فنی و جزئی، طی تشریفاتی با صدور مجوز موافقت شده و به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم اعلام شده است. سپس، فرآیند برگزاری این کنسرت در تخت جمشید با استان فارس طی شده و ضوابط فنی کنسرت به اداره کل میراث فرهنگی استان فارس هم برای رعایت، ابلاغ گردیده است.
به ایسنا همینطور گفته شده است میراث فرهنگی با برگزارکننده کنسرت حدود چهار تا پنج جلسه داشته است تا مطابق با ضوابط فنی، محل اجرای کنسرت و نصب باندهای صدا تعیین شود. برگزارکننده همینطور برای اجرای کنسرت در تخت جمشید تعهداتی داده و قراردادی هم امضا شده است، که با وجود پیگیری ها از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و همینطور اداره کل میراث فرهنگی استان فارس، جزئیات تعهد و یا تعهدهای گروه اجرایی و یا برگزارکننده کنسرت علیرضا قربانی در تخت جمشید تا کنون مشخص و شفاف نشده و این پرسش مهم بی پاسخ مانده است که اگر در جریان کنسرت، خسارت و یا خدشه ای به تخت جمشید وارد شود چه کسی پاسخگو خواهد بود و تعهدات در این زمینه چیست؟
البته گروه اجرایی کنسرت علیرضا قربانی بعد از واکنش ها و مخالفت هایی که برگزاری این کنسرت در تخت جمشید به دنبال داشت، توضیحاتی منتشر نمود در خصوص این که «هیچ اسپیکری رو به بنای اصلی قرار نخواهد گرفت و نوع اسپیکرها بسته به شرایط ویژه انتخاب شده است. نورپردازی به صورتی است که هیچ نور مضری روی بنا تأیید نشود. تیم اجرایی ماه ها برای سنجش صدای خروجی برنامه ریزی نموده است. در تمام طول کنسرت، قبل و پس از آن، هیچ کس حق تردد به مجموعه اصلی را نخواهد داشت و هیچگونه عملیات ساخت و ساز و طراحی عمرانی در محوطه مجموعه انجام نخواهد شد.»
علیرضا عسگری چاوردی ـ مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید ـ هم در توضیحات دیگری گفته است: «مکان برگزاری کنسرت موسیقی بیرون از تختگاه تخت جمشید و در فاصله ۵۰ متری در زیر سطح ارتفاع ۱۷ متری تختگاه به انجام می رسد. تختگاه تخت جمشید از بلوک های سنگی بزرگ بنا شده است و ارتفاع آن از سطح زمین حداکثر ۲۰ متر بوده است و ارزیابی کیفی منظر صوتی در مجموعه میراث جهانی تخت جمشید برای تمام بناهای این مجموعه ظرف یک طرح پژوهشی با دانشگاه هنر تهران به صورت میدانی انجام شده است. نتایج حاصل از بیشینه، میانه و کمینه صوت، متوسط شدت صوت، نمودارهای اسپکتروگرام و شدت انرژی صوت در چارچوب نقشه های گرافیکی این طرح نشان میدهد منبع تولید صدا باید از داخل تختگاه تخت جمشید جدا شود و به بیرون از محوطه انتقال یابد ازاین رو در تمهید اجرای برنامه موسیقی این مساله لحاظ شده است و مکان اجرا برنامه به بیرون از تخت جمشید انتقال داده شد.»
با وجود این، نظر برخی کارشناسان میراث فرهنگی در حوزه مرمت بر اینست که توضیحات عرضه شده، بخصوص از جانب تیم اجرایی کنسرت مطابق با ضوابط برگزاری کنسرتهای بین المللی در محلهای تاریخی، بخشی از الزامات و ضروریات است و تعهداتی که برای اجرای کنسرت در مجموعه میراث جهانی یونسکو داده می شود، باید فراتر از این ها باشد.
ضرورت دارد کارشناسی دقیق تری برای سلامت سنجی تخت جمشید و همینطور تعیین میزان مقاومت آن در مقابل صدا و درصد سلامت این اثر تاریخی، صورت گیرد. پرسش اینست که آیا چنین اقدام کارشناسی قبل از برگزاری کنسرت انجام شده است و گواهی و یا سندی دال بر این مساله وجود دارد؟ اگر تخت جمشید بعنوان میراث ملی و جهانی مراقبت ادواری می شود، لازم است حالا که برگزاری کنسرت در آنجا واکنش برانگیز شده است، نتیجه کارشناسی و بررسی های مراقبت ادواری تخت جمشید شفاف سازی شود.
از طرف دیگر، در روزهای گذشته بارها در رابطه با برگزاری کنسرت در محلهای تاریخی کشورهای دیگر همچون «آکروپولیس» یونان در تأیید برگزاری کنسرت در «تخت جمشید» بعد از حدود چهار دهه، مثال هایی آورده شده است، اما بررسی ها نشان میدهد تعداد کنسرتهای برگزار شده در محلهای پرارزش تاریخی همچون آکروپولیس (یونان)، ماچوپیچو (پرو) و کولوسئوم (ایتالیا) قلیل بوده و به شکلی فرصتی نادر شمرده می شود که در انحصار نوازدگان و گروههای نام دار جهان موسیقی قرار گرفته و حتی گزارش هایی در رابطه با مخالفت های مقامات و ساکنان محلی و نگرانی هایی در مورد صدمه احتمالی به این مکانها و سو استفاده های تجاری نامناسب از آن بناهای پرارزش تاریخی انتشار یافته است.
از میان معدود پژوهش هایی که در رابطه با میزان تخریب ها و صدمه های وارد شده به این بناهای تاریخی، که محل برگزاری کنسرت و یا جشن های پرجمعیت هستند، به گزارشی که سال ۲۰۰۸ میلادی گاردین منتشر نموده است، میتوان اشاره نمود که به بررسی صدمه کنسرت ها بخصوص راک در بناها و محوطه های تاریخی بریتانیا پرداخته و در نتیجه اعلام نموده است که، «کنسرت های راک در بعضی از مهم ترین ساختمان های تاریخی بریتانیا، آنها را در معرض خطر صدمه ناشی از ارتعاش های قدرتمند نت باس قرار داده است.»
محققان با بررسی و مقایسه فرکانس ها در یکی از کاخ های بریتانیا، که محل برگزاری کنسرت بوده است، اعلام نمودند «فرکانس های باس که معمولا در کنسرتهای پاپ در مقایسه با کنسرتهای کلاسیک بیشتر است، خطر صدمه را می افزایند.»
باآنکه درآمد این کنسرت ها برای کاخ ها و بناهای تاریخی حیاتی به نظر می آیند، اما تحقیقات نشان داده است «در طول برگزاری کنسرت، جابه جایی میز و صندلی ها و تجهیزات و تکانه های ناشی از صدای موسیقی که سبب جابه جایی برخی اشیاء شده، بیشترین صدمه را وارد کرده است.»
بریتانیا از زمانی که این پژوهش انجام شده، دستورالعمل هایی را برای چگونگی اجرای کنسرت ها در مکانها تاریخی بخصوص کاخ ها و همینطور ضوابطی را در رابطه با نحوه حمل تجهیزات سنگین روی زمین، تدوین و به پیمانکاران ابلاغ کرده است.
مطالعات نادری جهت بررسی اثرات مضر صدا در بناهای تاریخی و میراث طبیعی، که به سبب کنسرت موسیقی، ترافیک و غیره رخ می دهد، دردسترس است. در یک نمونه با عنوان «بررسی اثرات نویز بر میراث طبیعی و مصالح ساختمان های تاریخی» که سال ۲۰۱۴ انتشار یافته است، سطوح قدرت صوتی متمایز (بین۸۰ تا ۱۳۰ دسی بل) در مدت زمان تست نویز بین ۱ تا ۱۲۰۰ دقیقه روی سنگ های آهکی فسیلی، که در ساخت و سازهای خیلی از کاخ ها و مساجد امپراتوری عثمانی استفاده شده و همینطور روی گلسنگ ها، بررسی شده و نمونه ها به منظور تعیین تغییرات سرعت صوتی، تخلخل، جذب آب بر حسب وزن، وزن واحد و مقاومت فشاری تک محوری مورد آزمایش قرار گرفته است.
نتیجه این مطالعه و آزمایش نشان میدهد «مقداری ازهم پاشیدگی در سطح نمونه های سنگی که در معرض بیشتر از ۸۰ دسی بل سطح نویز (آلودگی صوتی) قرار داشتند، مشاهده شده است. تخلخل ظاهری و جذب آب بر حسب وزن بالا رفته و همینطور وزن واحد، سرعت صوتی و مقاومت فشاری نمونه ها به سبب اثرات نویز کم شده است. بعد از ۱۲۷ دسی بل از سطح صوت، کاهش وزن زیادی در نمونه های مصالح ساختمانی آزمایش شده، رخ داده است.»
نظر کارشناسان مرمت که با ایسنا گفتگو داشته اند بر اینست که «صدا و ارتعاش می تواند بناهای تاریخی را بشدت تحت تأثیر قرار دهد». مصداق آنها «عمارت مسعودیه» در تهران است، که زمانی بعنوان محل اجرای نمایش و موسیقی استفاده می شد، که گفته می شود به سبب صدمه های ناشی از صدا و ارتعاش عبور و مرور، اجرای آن برنامه ها متوقف گردید. هرچند این کارشناسان بعید می دانند میزان مقاومت و سلامت بناهای تاریخی ایران در مقابل صدا، ارتعاش و نویز (صدای مزاحم) سنجیده شده باشد.
یک طراح و مهندس صدا در کنسرتهای پرجمعیتی که در داخل ایران برگزار شده است، به ایسنا می گوید که مقدار دسی بل تولیدشده در کنسرتهای پاپ که در ایران اجرا می شود (از نوع کنسرت علیرضا قربانی) بیشتر از ۸۰ دسی بل و معمولاً در حدود ۱۱۰ دسی بل است، که با درنظر گرفتن نتجیه پژوهش «بررسی اثرات نویز بر میراث طبیعی و مصالح ساختمان های تاریخی»، این مقدار صدای خروجی صدمه را محتمل می کند.
هرچند نیاز است قبل از اجرای کنسرت و یا برگزاری هر نوع فعالیت پرصدا و پرجمعیت دیگری در بناهای تاریخی، کارشناسی دقیق تری روی این مساله صورت گیرد تا مشخص شود تولید صدا و ارتعاش ها تا چه میزان در بناهای تاریخی ایران خسارت بار است و بنا پیش و بعد از اجرای چنین برنامه هایی، در چه وضعیتی به سر می برد.
در واقع قبل از هر نوع تصمیمی در رابطه با اجرای کنسرت در تخت جمشید لزوم داشت سند کارشناسی از وضعیت موجود این بنای پرارزش تاریخی عرضه شود، که نشان دهد این مجموعه تاریخی در مقابل چه تنش هایی همچون صدا و حرکت، در چه سطحی از مقاومت قرار دارد؟
در رابطه با برگزاری کنسرت در تخت جمشید، نظرات مثبت خیلی از سوی کارشناسان مرمت، باستان شناسی، میراث فرهنگی و حتی بخشی از افکار عمومی هم مطرح گردیده است و مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس هم بر این عقیده است که «برگزاری برنامه های فرهنگی و هنری، نشاط اجتماعی را به همراه دارد و باعث رونق و توسعه گردشگری می شود» و مبحث مخالفت صرف با برگزاری کنسرت و یا رویدادهای فرهنگی در بناها و محوطه های تاریخی نیست، بلکه مسئله نگران کننده ای که حالا از جانب برخی کارشناسان میراث فرهنگی مطرح می شود، آن است که باتوجه به وضعیت حال حاضر تخت جمشید، صدمه و خسارت ها ممکنست همزمان با برگزاری کنسرت مشخص نشود، اما روند فرسایش و تخریب ها را تشدید کند و چند سال دیگر، اثر آن معلوم شود. هرچند در قسمت تعزیرات قانون مجازات اسلامی قوانین مفصلی در رابطه با تخریب میراث فرهنگی وجود دارد که از ماده ۵۵۸ تا ۵۶۹ را شامل می شود و در تمامی این موارد اگر در باره اثر باستانی که ثبت ملی شده تخلفی رخ دهد، حداکثر مجازات در نظر گرفته می شود، اما بدون وجود سند کارشناسی و سنجش های دقیق، چگونه منشأ صدمه هایی که در بلندمدت خویش را نشان می دهند میتوان اثبات کرد؟ آن زمان چه کسی پاسخگوی خسارت های جبران ناپذیر احتمالی در «تخت جمشید» خواهد بود؟
منبع: goodcard.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب