خیالی که صدام در خرمشهر به سر داشت

به گزارش کارت خوب به نقل از ایسنا، رادیو بی بی سی اواخر اردیبهشت ماه اهمیت نبرد در خرمشهر و نتیجه تعیین کننده آن در سر انجام جنگ ایران و عراق را بررسی کرده و عنوان کرد: تردیدی نیست که شهر بندری خرمشهر ازنقطه نظر نظامی و سیاسی برای هر دو طرف اهمیت بسزایی دارد. اشغال خرمشهر توسط عراق در هفته های اول جنگ به رغم تلفات سنگینی که به همراه داشت، بزرگ ترین پیروزی نظامی این کشور بود.

عراق همواره اثبات ادعای مالکیت این کشور بر شط العرب (اروندرود) را یکی از اهداف اصلی خود در جنگ جاری با ایران ذکر کرده است و تسلط بر خرمشهر که کلید اصلی برای کنترل این آبراه مرزی و بندر عراقی بصره است، طبعاً برای عراق از اهمیت سوق الجیشی خاصی برخوردار می باشد و اگر نیروهای عراقی مصمم به دفاع از مواضع خود در خرمشهر باشند، نیروهای ایران نبرد دوم برای کنترل این شهر را برخوردی آسان نخواهند یافت؛ چراکه اگرچه درگذشته، روحیه نظامی و رزمی سربازان عراقی ضعیف تر از نیروهای ایرانی بوده است، این دفعه سربازان عراقی در حالی با قوای ایران روبه رو خواهند شد که در پشت سر خاک خودشان قرار دارند.

بی بی سی سپس به شرایط دوگانه حکومت عراق در خروج از خرمشهر یا حفظ آن پرداخته و اضافه کرد: تقویت نیروهای عراقی در خرمشهر نشان داده است که پرزیدنت صدام حسین پس از عقب نشینی در اکثر نقاط استان خوزستان ایران، این دفعه قاطعانه خیال ایستادگی دارد ولی عدم آمادگی عراق در تحمل تلفات سنگین و کم اهمیتی این مورد برای ایران، مسئله ایستادگی قاطع عراق را با علامت سؤال همراهی می کند.

هزینه جنگ با ایران به طرح های اقتصادی عراق صدمات سنگینی وارد کرده است. بهای غیرقابل پیش بینی شکست های سیاسی هم از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. به صورت مثال امکان تغییر مکان محل برگزاری کنفرانس سران کشورهای غیر متعهد که قرار است در ماه سپتامبر آینده در بغداد تشکیل گردد، پایان هرچه زودتر جنگ با ایران را، یکی از اهداف اصلی عراق قرار داده است.

عراق درحالی که قسمت وسیعی از نواحی غربی استان خوزستان را در دست داشت، موفق نشد ایران را به مذاکره مجبور کند و اینک با تسلط با خرمشهر، حصول به این هدف بیش ازپیش ناممکن به نظر می رسد. از طرفی، پیشروی نیروهای ایرانی امکان قبول پیشنهاد سازمان اجلاس اسلامی را که خواستار یک آتش بس یک ماهه در ماه رمضان شده است، غیرمحتمل می سازد.

اشغال طولانی مدت بخشی از خاک ایران هم با وسعت جبهه و امکان حمله های غافلگیرکننده نیروهای ایرانی عملی به نظر نمی رسد. به دریافت کمک از سایر کشورهای عرب به غیراز کمک های مالی و تبلیغاتی هم امید چندانی نیست.

خودداری از مذاکره برای پایان دادن به جنگ و پیشروی نیروهای این کشور در جبهه های جنگ، عراق را مجبور ساخته تا روش عقب نشینی همراه با جنگ را در پیش گیرد. به احتمال زیاد رهبران عراق به این نتیجه رسیده اند که عقب نشینی به مرز بین المللی همراه با تقویت مواضع دفاعی در پشت مرز بهترین روش برای پایان دادن به جنگ است. در آن صورت عراق نخواهد توانست به هیچ یک از اهداف اولیه خود برسد.

شکست سیاسی-نظامی عراق می تواند سبب افزایش نارضایتی داخلی در این کشور گردد که به هیچ و چه تضمینی برای کاهش اهداف سیاسی ایران نخواهد بود؛ ازجمله تمایل غیررسمی ایران برای سرنگون ساختن حکومت صدام حسین بر عراق.

ولی اگر جنگ به مرحله ای برسد که برای سربازان عراقی مسئله دفاع از خاک کشورشان باشد، احیانا نظامیان و مردم عادی عراق برای جلوگیری از ورود احتمالی ارتش ایران به خاک کشورشان ازخودگذشتگی بیشتری نشان خواهند داد.

اگر جنگ جاری به صورت دفاع عراق از خاک خود درآید به ادعای همیشگی پرزیدنت صدام حسین قوت بیشتری خواهد داد که جنگ با ایران را همیشه برای دفاع از سرزمین اعراب خوانده است.

بی بی سی در پایان گفتار خود چنین نتیجه گرفت: مشاهده تمامی جوانب سیاسی این برخورد نظامی است که هم امکان خروج آرام نیروهای عراقی از خرمشهر و هم ادامه طولانی جنگ برای حفظ این شهر سوق الجیشی را ممکن می سازد.



منبع:

حبیبی، ابوالقاسم، روزشمار جنگ ایران و عراق: آزادسازی خرمشهر؛ پایان رؤیای تجزیه ایران، (کتاب نوزدهم)، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، تهران ۱۳۹۸، صص ۵۱۶، ۵۱۷، ۵۱۸